GST రిటర్న్స్- GST రిటర్న్‌ల రకాలు & GST రిటర్న్స్ ఫైల్ చేయడం ఎలా

తాజా వార్తలు - ఏప్రిల్ 1, 2022 నుండి, వస్తువులు మరియు సేవల పన్ను కింద రూ. 20 కోట్ల కంటే ఎక్కువ టర్నోవర్ ఉన్న కంపెనీలకు ఇ-ఇన్‌వాయిస్ తప్పనిసరి చేయబడింది (GST) సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ పరోక్ష సర్క్యులర్ ప్రకారంపన్నులు మరియు B2B వ్యాపారం చేసే కస్టమ్స్ (CBIC) వ్యాపారులు మరియు వార్షిక టర్నోవర్ రూ. 20 కోట్ల కంటే ఎక్కువ ఉంటే, ఏప్రిల్ 1 నుండి ఎలక్ట్రానిక్ ఇన్‌వాయిస్‌లను రూపొందించడం అవసరం.

GST రిటర్న్ అనేది పన్ను నిర్వహణలో అత్యంత పారదర్శకమైన మార్గాలలో ఒకటిజవాబుదారీతనం. ఇది వస్తువులు మరియు సేవలుపన్ను రిటర్న్ అన్ని రకాల పన్ను చెల్లింపుదారులు ఫైల్ చేయవలసిన ఫారమ్ఆదాయ పన్ను కొత్త GST నిబంధనల ప్రకారం భారతదేశ అధికారులు.

ఇంకేముంది? ఇది ఆన్‌లైన్‌లో చేయవచ్చు. దీని కంటే అనుకూలమైనది ఏమిటి, సరియైనదా?

జీఎస్టీ రిటర్న్స్ అంటే ఏమిటి?

GST రిటర్న్ అనేది వివరాలతో కూడిన పత్రంఆదాయం నమోదిత పన్ను చెల్లింపుదారు పన్ను అధికారులతో ఫైల్ చేయాలి. పన్ను అధికారులు దీనిని లెక్కించేందుకు ఉపయోగిస్తారుపన్ను బాధ్యత.

పన్ను చెల్లింపుదారుడు GST రిటర్న్‌లతో కింది వివరాలను ఫైల్ చేయాలి:

• కొనుగోళ్లు
• అమ్మకాలు
• ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ (కొనుగోళ్లపై చెల్లించిన GSTతో సహా)
• అవుట్‌పుట్ GST (అమ్మకాలపై)

GST రిటర్న్‌ల రకాలు

మొత్తం 15 GST రిటర్న్‌లు ఉన్నాయి. అవి క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

1. GSTR-1

GSTR-1 అనేది పన్ను వ్యవధిలో జరిగిన విక్రయ లావాదేవీల గురించిన వివరణాత్మక నివేదిక. GST పాలనలో నమోదు చేసుకున్న సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారుడు దానిని ఫైల్ చేయాలి. జారీ చేయబడిన ఏదైనా డెబిట్ మరియు క్రెడిట్ నోట్లను నివేదించడం కూడా ఇందులో ఉంటుంది. GSTR-1ని నివేదించేటప్పుడు సేల్స్ ఇన్‌వాయిస్‌లలో ఏవైనా మార్పులను చేర్చాలి.

GSTR-1 ప్రతినెలా ఫైల్ చేయాలి. అయితే, టర్నోవర్ రూ. వరకు ఉన్న పన్ను చెల్లింపుదారులు. గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 1.5 కోట్లు ప్రతి త్రైమాసికంలో దీన్ని ఫైల్ చేయవచ్చు.

2. GSTR-2A

GSTR-2A అనేది పన్ను వ్యవధిలో నమోదిత సరఫరాదారుల నుండి చేసిన అన్ని కొనుగోళ్ల వివరాలను కలిగి ఉన్న రిటర్న్. ఇది రీడ్-ఓన్లీ రిటర్న్. నమోదిత సరఫరాదారులు వారి GSTR-1 రిటర్న్‌లో నమోదు చేసిన డేటా ఆధారంగా ఈ డేటా నేరుగా మీ నివేదికలో ప్రతిబింబిస్తుంది.

3. GSTR-2

GSTR-2 పన్ను వ్యవధిలో నమోదిత సరఫరాదారుల నుండి చేసిన అన్ని కొనుగోళ్ల రిపోర్టింగ్. అన్ని వివరాలు నేరుగా GSTR-2A నుండి GSTR-2లో ప్రతిబింబిస్తాయి. ఇది సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారులందరూ దాఖలు చేయాలి.GSTR-2 దాఖలు తాత్కాలికంగా నిలిపివేయబడింది.

4. GSTR-3

ఇది అన్ని బయటి సరఫరాలు, కొనుగోళ్లు, ఇన్‌పుట్ టాక్స్ క్రెడిట్ క్లెయిమ్ చేసిన ఏవైనా పన్ను బాధ్యతలు మరియు చెల్లించిన పన్నుల గురించి సంక్షిప్త వివరాలతో కూడిన నెలవారీ సారాంశ రిటర్న్. ఇది మీ GSTR-1 మరియు GSTR-2 ఫైలింగ్ ఆధారంగా స్వయంచాలకంగా రూపొందించబడింది.

GSTR-3 తాత్కాలికంగా నిలిపివేయబడింది.

5. GSTR-3B

దీన్ని GST కింద నమోదు చేసుకున్న సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారులందరూ ఫైల్ చేయాలి. ఇది బాహ్య సరఫరాలు, ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ క్లెయిమ్, పన్ను బాధ్యత మరియు చెల్లించిన పన్నుల గురించి సంక్షిప్త వివరాలతో నెలవారీ స్వీయ-ప్రకటన.

6. GSTR-4/CMP-08

GSTR-4 కంపోజిషన్ స్కీమ్‌ని ఎంచుకుంటే పన్ను చెల్లింపుదారులు ఫైల్ చేయాల్సిన రిటర్న్.

CMP-08 అనేది మునుపటి GSTR-4 స్థానంలో వచ్చిన రిటర్న్. ఇది ప్రతి త్రైమాసికంలో దాఖలు చేయాలి.

7. GSTR-5

ఇది భారతదేశంలో వ్యాపార లావాదేవీలను నిర్వహించే నాన్-రెసిడెంట్ విదేశీ పన్ను చెల్లింపుదారులు దాఖలు చేయవలసిన రిటర్న్. ఇది అన్ని బాహ్య సరఫరాలు, కొనుగోళ్లు, ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ క్లెయిమ్ చేయబడిన ఏవైనా పన్ను బాధ్యత మరియు చెల్లించిన పన్నుల గురించిన వివరాలతో కూడిన రిటర్న్.

GSTR-5 భారతదేశంలో GST కింద నమోదైన పన్ను చెల్లింపుదారు ద్వారా నెలవారీ ఫైల్ చేయాలి.

8. GSTR-6

ఇది ఇన్‌పుట్ సర్వీస్ ద్వారా నెలవారీగా ఫైల్ చేయాల్సిన రిటర్న్పంపిణీదారు (ISD). ఇది ISD ద్వారా స్వీకరించబడిన మరియు పంపిణీ చేయబడిన ఇన్‌పుట్ పన్ను క్రెడిట్ గురించిన వివరాలను కలిగి ఉంది.

9. GSTR-7

ఇది TDS (మూలం వద్ద పన్ను మినహాయించబడినది) మినహాయించాల్సిన వారు దాఖలు చేయవలసిన నెలవారీ రిటర్న్. ఇది TDS తీసివేయబడిన, చెల్లించవలసిన/చెల్లించబడిన TDS బాధ్యత మరియు వివరాలను కలిగి ఉంటుందిTDS వాపసు పేర్కొన్నారు.

10. GSTR-8

మూలం వద్ద పన్ను (TCS) వసూలు చేయాల్సిన E-కామర్స్ ఆపరేటర్లు ఈ నెలవారీగా ఫైల్ చేయాలి. ఇది ఇ-కామర్స్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లో చేసిన అన్ని సరఫరాలు మరియు సేకరించిన TCS వివరాలను కలిగి ఉంటుంది.

11. GSTR-9

జీఎస్టీ కింద నమోదైన పన్ను చెల్లింపుదారులు ఈ రిటర్న్‌ను ఏటా చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.

12. GSTR-9A

కంపోజిషన్ స్కీమ్ కింద నమోదు చేసుకున్న పన్ను చెల్లింపుదారులు ఏటా ఈ రిటర్న్‌ను ఫైల్ చేయాలి.

13. GSTR-9C

ఇది ఒకసయోధ్య ప్రకటన రూ. కంటే ఎక్కువ టర్నోవర్ ఉన్న పన్ను చెల్లింపుదారులు. ప్రతి ఆర్థిక సంవత్సరం 2 కోట్లు ఫైల్ చేయాలి.

14. GSTR-10

రిజిస్టర్డ్ స్టేటస్ రద్దు చేయబడిన లేదా లొంగిపోయిన పన్ను విధించదగిన వ్యక్తి ఎవరైనా దీన్ని ఫైల్ చేయాలి.

15. GSTR-11

భారతదేశంలో వస్తువులు మరియు సేవల కొనుగోలు కోసం GST కింద వాపసు పొందేందుకు ప్రత్యేక గుర్తింపు సంఖ్య (UIN) జారీ చేయబడిన వారు దీన్ని ఫైల్ చేయాలి.

GST రిటర్న్స్ ఫైల్ చేయడం ఎలా?

మీరు ఈ క్రింది దశలను అనుసరించడం ద్వారా ఆన్‌లైన్‌లో GST రిటర్న్‌లను ఫైల్ చేయవచ్చు.

• www. gst.gov.in
• మీ ఆధారంగా మీకు 15-అంకెల GST ID నంబర్ జారీ చేయబడుతుందిపాన్ కార్డ్ సంఖ్య మరియు రాష్ట్ర కోడ్.
• పోర్టల్‌లో మీ ఇన్‌వాయిస్‌లను అప్‌లోడ్ చేయండి. ప్రతి ఇన్‌వాయిస్‌కు మీకు ప్రత్యేక ఇన్‌వాయిస్ నంబర్ జారీ చేయబడుతుంది.
• ఆ తర్వాత అవుట్‌వర్డ్ రిటర్న్, ఇన్‌వర్డ్ రిటర్న్ మరియు నెలవారీ రిటర్న్‌లను పూరించండి. ఏదైనా పొరపాటు జరిగితే మీరు దాన్ని సరిదిద్దవచ్చు మరియు రిటర్న్‌లను రీఫైల్ చేయవచ్చు.
• GST కామన్ పోర్టల్‌లోని సమాచార విభాగం ద్వారా GSTR-1 ఫారమ్‌లో బాహ్య సరఫరా రిటర్న్‌లను వచ్చే నెల 10వ తేదీన లేదా అంతకు ముందు పూరించడాన్ని గుర్తుంచుకోండి.
• సరఫరాదారు నమోదు చేసిన బాహ్య సరఫరాల వివరాలు GSTR-2Aలో స్వీకర్తకు అందుబాటులో ఉంచబడతాయి.
• గ్రహీత బయటి సరఫరాల వివరాలను ధృవీకరించడం, ధృవీకరించడం మరియు సవరించడం మరియు డెబిట్ మరియు క్రెడిట్ నోట్ల వివరాలను ఫైల్ చేయడం అవసరం.
• గ్రహీత GSTR-2 ఫారమ్‌లో అంతర్గత సరఫరాల వివరాలను నమోదు చేయాలి.
• GSTR-1Aలో గ్రహీత చేసిన వివరాలలో ఏవైనా మార్పులను సరఫరాదారు ఆమోదించవచ్చు లేదా తిరస్కరించవచ్చు.

GST జరిమానాలు ఉన్నాయా?

అవును, మీరు రిటర్న్‌లను ఆలస్యంగా ఫైల్ చేసినట్లయితే జరిమానాలు వర్తిస్తాయి. పెనాల్టీ అంటారు aఆలస్యపు రుసుము. GST చట్టం ప్రకారం, మీకు రూ. CGST మరియు SGST ఒక్కోదానికి రూ. 100తో ప్రతి రోజుకు 200 జరిమానా.

పెనాల్టీ రేట్లలో ఏవైనా మార్పులు ఉంటే, మీకు తెలియజేయబడుతుంది. జరిమానా విధించదగిన గరిష్ట మొత్తం రూ.5000. ఆలస్య రుసుముతో పాటు, పన్ను చెల్లింపుదారు 18% p.a వడ్డీ రేటును చెల్లించాలి. ఈ వడ్డీని చెల్లించాల్సిన పన్ను మొత్తంపై లెక్కించాలి.

ఆలస్య రుసుము గడువు గడువు తేదీ నుండి వాస్తవ చెల్లింపు తేదీ వరకు లెక్కించబడుతుంది.

ముగింపు

ఆర్థిక లావాదేవీలను జవాబుదారీగా ఉంచడానికి GST రిటర్న్‌లు పారదర్శక పద్ధతి. మరియు ఇది ఆన్‌లైన్‌లో చేయవచ్చు కాబట్టి, ఇది యాక్సెస్ సౌలభ్యం మరియు సౌలభ్యం యొక్క ప్రయోజనాన్ని ఇస్తుంది.